مقدمه
صنعت ساخت محصولات فلزی، یکی از بنیادیترین بخشهای زنجیره تأمین صنعتی در هر اقتصاد توسعهیافتهای است. این صنعت با ارائه قطعات و سازههای فلزی متنوع، در خدمت بخشهایی چون خودروسازی، ماشینسازی، راهآهن، نفت و گاز، صنعت برق، ساختمان و زیرساختهای کلان کشور است. در بازار سرمایه ایران، این صنعت از طریق چندین شرکت فعال در گروه "تولید محصولات فلزی" نمایندگی میشود.
نماد فاما متعلق به شرکت صنعتی آما، یکی از قدیمیترین و تخصصیترین شرکتهای این گروه است که تمرکز آن عمدتاً بر تولید تجهیزات جوشکاری و الکترودهای تخصصی میباشد. در این مقاله، سهم فاما از زوایای گوناگون شامل موقعیت صنعتی، مزیتهای رقابتی، عملکرد مالی و تحلیل ریسک بررسی خواهد شد تا تصویری جامع و کاربردی برای فعالان بازار سرمایه ارائه شود.
معرفی شرکت
شرکت صنعتی آما، فعالیت خود را در سالهای ابتدایی دهه ۱۳۴۰ با هدف تولید الکترودهای جوشکاری آغاز کرد. این شرکت با بیش از شش دهه تجربه، بهعنوان یکی از تأمینکنندگان اصلی الکترودها، مفتولها و مواد مصرفی جوشکاری برای صنایع سنگین، پالایشگاهی، فولادی، ساختمانی و خودروسازی در ایران شناخته میشود.
فاما با برخورداری از فناوریهای اختصاصی در ساخت انواع الکترودهای پوششدار، الکترودهای تخصصی ضدسایش، ضدخوردگی و حرارتبالا، جایگاه ویژهای در میان تولیدکنندگان داخلی دارد. کارخانه مرکزی شرکت در شهر صنعتی اصفهان واقع شده و شرکت بهصورت رسمی در بورس اوراق بهادار پذیرفته شده است.
جایگاه شرکت در صنعت فلزکاری
برخلاف شرکتهایی چون فاراک، فاذر یا فبیرا که در ساخت سازهها و تجهیزات فلزی بزرگ فعالیت دارند، فاما در شاخه خاصی از این صنعت فعالیت میکند: تولید مواد مصرفی فلزی برای جوشکاری و اتصال قطعات. این موضوع باعث شده بازار هدف فاما، گسترده و پراکنده باشد؛ از تعمیرگاههای صنعتی گرفته تا شرکتهای خودروسازی، فولادسازان، شرکتهای نفتی و پروژههای ساختمانی.
شرکت با حضور در بازار رقابتی داخلی، در کنار برندهای وارداتی و تولیدکنندگان داخلی دیگر، جایگاه خود را از طریق کیفیت بالا، تنوع محصول و برند معتبر حفظ کرده است. حضور طولانیمدت در بازار و دارا بودن مجوزها و تأییدیههای کیفی متعدد نیز از جمله مزایای شرکت در جذب مشتریان عمده است.
عملکرد مالی
بر اساس آخرین گزارش هیئتمدیره منتهی به مجمع سال ۱۴۰۳، شرکت صنعتی آما با وجود شرایط نامساعد اقتصادی، نوسانات نرخ ارز و محدودیتهای وارداتی، توانسته است سطح تولید و فروش خود را حفظ کند. در برخی دورهها، افزایش نرخ فروش محصولات و بهبود ترکیب تولید، باعث ارتقاء سود عملیاتی شده است.
درآمد عملیاتی شرکت متکی بر فروش الکترودها و مواد جوشکاری است که با توجه به تعدد مشتریان و تنوع کاربردها، از ریسک متمرکز بودن نسبتاً در امان است. با این حال، حاشیه سود خالص تحت تأثیر نوسانات بهای مواد اولیه، نرخ ارز و رقابت قیمتی با محصولات وارداتی قرار دارد.
نسبتهای کلیدی
ارزیابی کیفی نسبتهای مالی فاما نشان میدهد:
-
حاشیه سود عملیاتی: بهصورت نسبی در سطح مطلوب و بالاتر از میانگین صنعت است، بهویژه در محصولاتی با تکنولوژی خاص و مشتریان صنعتی.
-
بازده حقوق صاحبان سهام (ROE): در سالهای اخیر روندی باثبات داشته که ناشی از کنترل مناسب هزینهها و حفظ فروش است.
-
نسبت جاری: در وضعیت متعادلی قرار دارد که نشاندهنده مدیریت مناسب گردش نقدی و داراییهای جاری است.
-
نسبت بدهی: با توجه به تمرکز بر فروش داخلی و سرمایهگذاری محدود، نسبت بدهی شرکت در سطح محافظهکارانه ارزیابی میشود.
مزیت رقابتی
فاما با تولید الکترودهای صنعتی با فناوری بومی و تنوع بالا، مزیت رقابتی مهمی در برابر تولیدکنندگان داخلی و وارداتی دارد. برند آما بهعنوان یک نام شناختهشده در حوزه جوشکاری، بهویژه در صنایع نفت، گاز و فولاد، جایگاه تثبیتشدهای دارد.
علاوه بر آن، توان تحقیق و توسعه برای تولید محصولات سفارشی و ضدسایش یا مقاوم به خوردگی، باعث شده شرکت بتواند نیاز پروژههای خاص را پوشش دهد. شبکه توزیع گسترده و ارتباط مستقیم با صنایع پاییندستی، از دیگر مزایای فاما در مقایسه با رقباست.
ساختار درآمدی
درآمد شرکت عمدتاً از فروش الکترودها، مفتولها و دیگر محصولات جوشکاری حاصل میشود. بخش عمدهای از فروش در بازار داخلی انجام میشود اما در برخی سالها نیز صادرات به کشورهای همسایه یا بازارهای تخصصی صورت گرفته است.
فروش شرکت فصلی نیست و به دلیل ماهیت کاربردی محصولات، در تمامی سال ادامه دارد. با این حال، روند سفارشگیری معمولاً در نیمه دوم سال به دلیل رشد فعالیتهای صنعتی شتاب بیشتری دارد.
عوامل مؤثر بر سودآوری
عوامل زیر بر سودآوری شرکت اثرگذارند:
-
قیمت مواد اولیه: شامل فلزات پایه مانند آهن، نیکل، کروم و مواد پوششدهنده الکترود که تغییرات قیمت آنها بهسرعت بهای تمامشده را تحت تأثیر قرار میدهد.
-
نرخ ارز: بهویژه برای واردات بخشی از مواد اولیه و رقابت با محصولات خارجی.
-
وضعیت صنعت فولاد، ساختمان و پروژههای صنعتی: زیرا مصرف الکترودها مستقیماً با فعالیتهای این صنایع مرتبط است.
-
سیاستهای گمرکی و تجاری: مانند تعرفه واردات الکترود و سیاستهای حمایت از تولید داخلی.
تحلیل ریسکها
ریسکهای سیستماتیک:
-
نوسانات شدید نرخ ارز
-
تورم و تغییرات بهای مواد اولیه
-
رکود در صنایع مصرفکننده مانند فولاد و ساختوساز
ریسکهای اختصاصی:
-
افزایش رقابت با محصولات وارداتی
-
فرسودگی بخشی از خطوط تولید
-
تمرکز بیش از حد بر چند بازار خاص
-
مشکلات در تأمین برخی مواد اولیه وارداتی خاص
نقدشوندگی سهم
سهم فاما در گروه محصولات فلزی، دارای شناوری مناسب است و در بیشتر روزهای معاملاتی، امکان خرید و فروش آن با حجم متعارف وجود دارد. در زمان انتشار گزارشهای مالی مثبت، شایعات یا اخبار مرتبط با رشد سودآوری، واکنش بازار نسبت به سهم افزایش مییابد. ترکیب سهامداران حقوقی و حقیقی سهم نیز نسبتاً متعادل است.
گزارشدهی و شفافیت
شرکت صنعتی آما یکی از شرکتهایی است که گزارشهای خود را با نظم بالا منتشر میکند. ارائه گزارشهای ماهانه فروش، صورتهای مالی میاندورهای و عملکرد سالانه در سامانه کدال، به تحلیلگران امکان پایش پیوسته عملکرد شرکت را داده است. با این حال، ارائه اطلاعات تکمیلی در مورد جزئیات فروش و طرحهای توسعه میتواند به بهبود شفافیت کمک کند.
چشمانداز شرکت
با توجه به تجربه بالا و توان فنی، چشمانداز فاما را میتوان در مسیرهای زیر ارزیابی کرد:
-
افزایش سهم بازار در حوزه الکترودهای صنعتی با کیفیت بالا
-
توسعه صادرات به کشورهای منطقهای دارای زیرساخت صنعتی در حال رشد
-
نوسازی و اتوماسیون خطوط تولید برای افزایش بهرهوری
-
توسعه سبد محصولات متناسب با نیاز صنایع نوین مانند انرژیهای تجدیدپذیر
-
افزایش ظرفیت تولید با حفظ کنترل کیفی