مقدمه
نماد زنگان، یکی از نمادهای مهم در صنعت فلزات اساسی و به‌ویژه زنجیره تولید فولاد کشور است. این شرکت با تمرکز بر استخراج و فرآوری سنگ‌آهن و تولید کنسانتره، نقشی کلیدی در تأمین خوراک صنایع فولادی ایفا می‌کند. تحلیل سهام زنگان برای سرمایه‌گذاران بورسی نه‌تنها در درک بهتر سودآوری زنجیره فولاد مؤثر است، بلکه فرصت مناسبی برای شناسایی سهمی با پشتوانه معدنی و رشدآور در بلندمدت فراهم می‌سازد.
معرفی شرکت توسعه معدنی و صنعتی صبانور (زنگان)
شرکت توسعه معدنی و صنعتی صبانور با نماد زنگان، یک شرکت فعال در زمینه استخراج و فرآوری سنگ‌آهن است. این شرکت با فعالیت در استان‌های همدان و کردستان، چندین معدن فعال سنگ‌آهن را تحت بهره‌برداری دارد و محصولات نهایی آن شامل سنگ‌آهن دانه‌بندی‌شده، کنسانتره و گندله آهن است.
دفتر مرکزی شرکت در تهران قرار دارد و زنجیره عملیات آن شامل استخراج، حمل، فرآوری و فروش است. زنگان یکی از شرکت‌های دارای مزیت نسبی در نزدیکی به معادن و خطوط حمل‌ونقل ریلی است و بخش قابل‌توجهی از تولیدات آن مستقیماً به مصرف شرکت‌های فولادی داخلی می‌رسد.
جایگاه شرکت زنگان در صنعت فلزات اساسی و اقتصاد ایران
زنگان به‌عنوان یکی از تولیدکنندگان اصلی خوراک فولاد در منطقه غرب کشور، در زنجیره ارزش فولاد نقش تأمین‌کننده‌ای کلیدی ایفا می‌کند. با توجه به هدف‌گذاری کشور برای رشد تولید فولاد خام، تقاضا برای محصولات شرکت در سال‌های آینده تقویت خواهد شد. همچنین جایگاه جغرافیایی مناسب و حضور در مناطقی با ذخایر معدنی غنی، موقعیت رقابتی مناسبی برای زنگان ایجاد کرده است.
عملکرد مالی شرکت زنگان
در سال مالی منتهی به ۱۴۰۳، شرکت زنگان با افزایش تولید کنسانتره و کنترل نسبی هزینه‌ها، توانست سود خالص خود را در سطحی پایدار حفظ کند. درآمد عملیاتی رشد مناسبی نسبت به سال قبل داشت که بیشتر ناشی از بهبود ظرفیت عملیاتی و انعقاد قراردادهای فروش مستمر بود.
EPS سهم در سال ۱۴۰۳ نشان‌دهنده روند سودآور شرکت است و DPS نیز در مجمع اخیر با هدف تأمین رضایت سهامداران بلندمدت تقسیم شد. ترکیب سودسازی شرکت از ثبات عملیاتی آن در برابر نوسانات شدید بازار حکایت دارد.
بررسی نسبت‌های کلیدی مالی زنگان
بر اساس گزارش سالانه ۱۴۰۳:
-
حاشیه سود ناخالص در سطح خوبی قرار دارد که نشان از توانمندی شرکت در مدیریت بهای تمام‌شده تولید دارد.
-
نسبت بدهی به دارایی‌ها پایین و ساختار سرمایه متوازن است.
-
وابستگی شرکت به فروش داخلی بیشتر از صادرات است، اما حساسیت به نرخ ارز به‌صورت غیرمستقیم از طریق نرخ فروش داخلی (هم‌سو با نرخ جهانی و نیمایی) دیده می‌شود.
-
تغییرات نرخ سنگ‌آهن جهانی و نرخ فروش داخلی کنسانتره از عوامل مؤثر بر سود شرکت بوده‌اند.
مزیت‌های رقابتی شرکت زنگان
-
دسترسی به معادن غنی سنگ‌آهن در همدان و کردستان
-
تملک خطوط فرآوری کنسانتره و گندله در مجاورت معادن
-
ارتباط با صنایع فولادی داخلی برای فروش پایدار
-
توان حمل‌ونقل ریلی و کاهش هزینه لجستیک
-
سابقه تولید مستمر و مدیریت با تجربه در بخش معدن
معرفی رقبا و جایگاه سهم در صنعت
زنگان در رقابت با شرکت‌هایی نظیر کگل (گل‌گهر)، کچاد (چادرملو) و اپال (پارس فولاد سبزوار) قرار دارد که در مقیاس‌های بزرگ‌تر فعالیت می‌کنند. با این حال، زنگان در منطقه غرب کشور جایگاه نخست را از نظر حجم تولید کنسانتره و گندله دارد و در مقیاس متوسط، از شرکت‌های سودآور و با ثبات شناخته می‌شود.
اثر طرح‌های توسعه‌ای بر زنگان
مهم‌ترین پروژه‌های توسعه‌ای در سال ۱۴۰۳ شامل افزایش ظرفیت خطوط کنسانتره، بهینه‌سازی تولید گندله، توسعه حفاری در معادن جدید و کاهش خام‌فروشی سنگ‌آهن بوده‌اند. این طرح‌ها نه‌تنها ظرفیت تولید را ارتقا می‌دهند، بلکه ارزش افزوده ایجادشده در زنجیره باعث رشد پایدار سودآوری خواهد شد.
ساختار درآمدی و تأثیر نرخ ارز
درآمد شرکت عمدتاً ریالی و از فروش به تولیدکنندگان فولاد داخلی حاصل می‌شود. با این حال، چون نرخ فروش محصولات معدنی داخلی تابعی از نرخ جهانی و نرخ ارز نیمایی است، تغییرات دلار بر سود شرکت تأثیر غیرمستقیم دارد.
در صورتی که زمینه صادراتی برای محصولات فرآوری‌شده گسترش یابد، وابستگی به دلار بیشتر خواهد شد.
تأثیر نرخ جهانی فلزات، دلار، تعرفه صادرات و انرژی
-
نرخ جهانی سنگ‌آهن و کنسانتره آهن مستقیماً بر تعیین نرخ فروش داخلی اثر دارد.
-
نرخ ارز نیمایی یا ETS اثر غیرمستقیم از طریق فرمول‌های قیمت‌گذاری دارد.
-
هزینه انرژی صنعتی (برق و گاز) بر بهای تمام‌شده تأثیرگذار است.
-
تعرفه صادراتی و عوارض جدید نیز در صورت ورود به بازارهای صادراتی می‌تواند اثرگذار باشد.
تحلیل ریسک‌ها
-
سیستماتیک: نوسانات نرخ سنگ‌آهن جهانی، نرخ دلار نیمایی، سیاست‌های فولادی دولت
-
غیراقتصادی: مشکلات تأمین آب و برق در تابستان، فرسودگی تجهیزات، محدودیت در مجوزهای زیست‌محیطی
نقدشوندگی سهم زنگان
-
شناوری آزاد سهم در حد متوسط است، اما معاملات روزانه قابل‌قبول است.
-
حجم معاملات در روزهای نوسانی بازار به‌وضوح افزایش می‌یابد.
-
سهامداران عمده شامل نهادهای خصوصی و سرمایه‌گذاران معدنی هستند.
-
حمایت حقوقی‌ها در محدوده‌های حمایتی و زمان مجامع مشاهده شده است.
واکنش بازار به گزارش‌های مالی
بازار نسبت به گزارش‌های عملکرد زنگان، به‌ویژه رشد سود عملیاتی یا افزایش فروش، واکنش مثبت دارد. همچنین در زمان انتشار طرح‌های توسعه‌ای یا افزایش نرخ محصولات، معمولاً تحرک قیمتی در سهم دیده می‌شود.
شفافیت گزارش‌دهی در کدال
زنگان از جمله شرکت‌هایی است که به‌صورت منظم گزارش‌های مالی، فعالیت ماهانه و صورت‌های مالی تلفیقی را در سامانه کدال منتشر می‌کند. این شفافیت باعث افزایش اعتماد تحلیلگران و سرمایه‌گذاران شده است.
چشم‌انداز سهم زنگان در میان‌مدت و بلندمدت
با توجه به تمرکز دولت بر خودکفایی در زنجیره فولاد، کاهش خام‌فروشی و رشد ظرفیت فولادسازی کشور، چشم‌انداز شرکت‌هایی مانند زنگان مثبت ارزیابی می‌شود. در صورت تکمیل طرح‌های توسعه‌ای، ارتقای بهره‌وری و بهبود نرخ فروش، زنگان می‌تواند یکی از نمادهای رشددار و با ثبات صنعت باشد.